Kanonischer Status der Konfraternität St. Pius X.

Wojciech Ciołek       prezbiter diecezji bydgoskiej | sędzia Sądu Biskupiego Diecezji Bydgoskiej       Seitenreichweite: 277-298       DOI:10.69553/rs.2023.11-15

Zusammenfassung Das Thema dieses Artikels ist eine Analyse der rechtlichen Situation der von Erzbischof Marcel Lefebvre gegründeten Priesterbruderschaft St. Pius X. Die aktive pastorale Tätigkeit der Bruderschaft in verschiedenen Regionen der Welt, insbesondere in den polnischen Diözesen, regt dazu an, sich zum Nutzen der Laien ein Bild davon zu machen, was diese Gemeinschaft ist und ob sie in völliger Einheit mit dem Bischof von Rom steht. Die chronologisch beschriebenen Ereignisse tragen dazu bei, die Gesamtheit der Fragen im Zusammenhang mit der Bruderschaft und ihrem gegenwärtigen Rechtsstatus in der Kirche aufzuzeigen.       Schlüsselwörter Marcel Lefebvre, Schisma, Zweites Vatikanisches Konzil, Dialog, kirchliche Strafe       Literaturverzeichnis 1. Angeles, Roin. „Życiorys arcybiskupa”. W: Marcel Lefebvre, Kazania abpa Marcela Lefebvre’a, 8. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 1999. 2. Benedictus PP. XVI. „Litterae apostolicae ad Episcopos Ecclesiae Catholicae «La remissione della scomunica ai quattro Vescovi» (10.03.2009)”. Acta Apostolicae Sedis 101, 4 (2009): 270–276. 3. Benedictus PP. XVI. „Litterae apostolicae motu proprio datae de usu extraordinario antiquae formae Ritus Romani «Summorum Pontificum» (7.07.2007)”. Acta Apostolicae Sedis 99, 9 (2007): 777–781. 4. Benedykt XVI. „List apostolski motu proprio «Summorum Pontificum»”. Anamnesis 51 (2007): 9–12. 5. Benedykt XVI. „List Ojca świętego do biskupów w sprawie zdjęcia ekskomuniki z czterech biskupów konsekrowanych przez abpa Levebvre’a”. Dostęp 9.05.2023. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/listy/bpi_lefebvre_10032009.html. 6. Charrière, François. „Le décret d’érection de la Fraternité Sacerdotale Internationale Saint-Pie X – 1er novembre 1970” („Dekret erekcyjny Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X”), kopia maszynopisu. Dostęp 19.04.2023. https://laportelatine.org/formation/crise-eglise/rapports-rome-fsspx/les-actes-juridiques-de-la-fondation-de-la-fsspx. 7. „Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983)”. Acta Apostolicae Sedis 75, 2(1983): 1–317. 8. „Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus (27.05.1917)”. Acta Apostolicae Sedis 9, 2 (1917): 1–593. 9. Congregatio pro Episcopis. „Decretum «Con lettera» (21.01.2009)”. Acta Apostolicae Sedis 101, 2 (2009): 150–151. 10. Franciscus PP. „Litterae apostolicae Iubilaeo Extraordinario Misericordiae Adveniente, ad Venerabilem Fratrem Salvatorem Fisichella, Praesidem Pontificii Consilii de Nova Evangelizatione Promovenda «La vicinanza del Giubileo» (1.09.2015)”. Acta Apostolicae Sedis 107, 9 (2015): 974–976. 11. Franciscus PP. „Litterae apostolicae «Misericordia et misera» de Iubilaeo Extraordinario Misericordiae concludendo (20.11.2016)”. Acta Apostolicae Sedis 108, 12 (2016): 1311–1327. 12. Franciscus PP. „Litterae apostolicae «Misericordia et misera» de Iubilaeo Extraordinario Misericordiae concludendo (20.11.2016)”. Acta Apostolicae Sedis 108, 12 (2016): 1311–1327. 13. Franciscus PP. „Litterae apostolicae Iubilaeo Extraordinario Misericordiae Adveniente, ad Venerabilem Fratrem Salvatorem Fisichella, Praesidem Pontificii Consilii de Nova Evangelizatione Promovenda «La vicinanza del Giubileo» (1.09.2015)”. Acta Apostolicae Sedis 107, 9 (2015): 974–976. 14. Franciszek. „Lettera del Santo Padre Francesco con la quale si concede l’indulgenza in occasione del Giubileo Straordinario della Misericordia”. Dostęp 9.05.2023. https://www.vatican.va/content/francesco/pl/letters/2015/documents/papa-francesco_20150901_lettera-indulgenza-giubileo-misericordia.html. 15. Franciszek. „List apostolski «Misericordia et misera» Ojca świętego Franciszka na zakończenie Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia”. Dostęp 9.05.2023. https://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_letters/documents/papa-francesco-lettera-ap_20161120_misericordia-et-misera.html. 16. Glendinning, Chad. „The Priestly Society of St. Pius X: The Past, Present, and Possibilities for the Future”. Studia Canonica 48 (2014): 331–342. 17. Ioannes Paulus PP. II. „Litterae Apostolicae motu proprio datae quibus Commissio quaedam ad plenam ecclesialem communionem Fraternitatis sacerdotalis a sancto Pio X sodalium vel eidem coniunctorum expediendam instituitur «Ecclesia Dei» (2.07.1988)”. Acta Apostolicae Sedis 80, 12 (1988): 1495–1498. 18. Jan Paweł II. „List apostolski [motu proprio] «Ecclesia Dei»”. Dostęp 9.05.2023. https://www.ekai.pl/dokumenty/list-apostolski-motu-proprio-ecclesia-dei. 19. Jan Paweł II. „List papieża Jana Pawła II do J. E. arcybiskupa Marcela Lefebvre’a z 9 czerwca 1988 r.”. W: Marcel Lefebvre, Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, 225. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 20. Jenkins, Loren. „Lefebvre act provokes catholic split”. Dostęp 1.03.2023. https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1988/07/01/lefebvre-act-provokes-catholic-split/f6ac1329-334d-4067-bde8-5a6fa34aaf56/. 21. Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu. Poznań: Pallottinum, 1984. 22. Kongregacja ds. Biskupów. „Dekret”. Dostęp 17.03.2023. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kbiskupow/dekret_piusx_21012009.html. 23. Lefebvre, Marcel. „List J.E. arcybiskupa Marcela Lefebvre’a do J.E. kardynała Josepha Ratzingera z 6 maja 1988 r.”. W: Marcel Lefebvre, Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, 218. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 24. Lefebvre, Marcel. „List J.E. arcybiskupa Marcela Lefebvre’a do papieża Jana Pawła II z 20 maja 1988 r. z uzasadnieniem konieczności dokonania konsekracji 30 czerwca 1988 r.”. W: Marcel Lefebvre, Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, 221–223. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 25. Lefebvre, Marcel. „List J.E. arcybiskupa Marcela Lefebvre’a do papieża Jana Pawła II z 2 czerwca 1988 r. z uzasadnieniem konieczności dokonania konsekracji 30 czerwca 1988 r.”. W: Marcel Lefebvre, Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, 224. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 26. Lefebvre, Marcel. Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 27. Lefebvre, Marcel. List do zagubionych katolików. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2006. 28. Makowski, Marcin Łukasz. „Bractwo Kapłańskie św. Piusa X: geneza”. Dostęp 19.04.2023. https://histmag.org/Bractwo-Kaplanskie-sw-Piusa-X-geneza-5438. 29. Ottaviani, Alfredo Cardinal, Antonio Cardinal Bacci, a group of Roman Theologians. The Ottaviani Intervention. A Brief Critical Study of the New Order of Mass. Kansas City: Angelus Press, 2015. 30. Paulus PP. VI. „Constitutio apostolica Missale Romanum ex decreto Concilii Oecumenici Vaticani II instauratum promulgatur «Missale Romanum» (3.04.1969)”. Acta Apostolicae Sedis 61, 4 (1969): 217–222. 31. Paweł VI. „Konstytucja apostolska «Missale Romanum»”. W: „To czyńcie na moją pamiątkę”. Eucharystia w dokumentach Kościoła, oprac. Jan Miazek, 76–80. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1987. 32. Pérol, Huguette. Le choix impossible de la Fraternité Saint-Pie X. Fidélité ou sectarisme?. Paris: L’Harmattan, 2015. 33. Pius V. „Quo Primum”. Dostęp 9.05.2003. https://www.papalencyclicals.net/pius05/p5quopri.htm. 34. Pontificia Commissio Ecclesia Dei. „Epistula ad Praesules Conferentiarum Episcopalium quarum interest de licentia ad celebranda matrimonia fidelium Fraternitatis Sancti Pii X «Come Ella sa» (27.03.2017)”. Acta Apostolicae Sedis 109, 4 (2017): 426–427. 35. Pozzo, Guido. „Starożytna liturgia rzymska a współczesny kryzys wiary”. Dostęp 13.09.2018. https://christianitas.org/news/starozytna-liturgia-rzymska-wspolczesny-kryzys-wiary. 36. Ratzinger, Joseph, Marcel Lefebvre. „Protokół J.E. kardynała Josepha Ratzingera i J.E. arcybiskupa Marcela Lefebvre’a z 5 maja 1988 r.”. W: Marcel Lefebvre, Aby Kościół trwał. W obronie Kościoła i papiestwa. Dokumenty z lat 1971–1990, 213–217. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2011. 37. Roy, Philippe J. „Le Coetus Internationalis Patrum au concile Vatican II: genèse d’une dissidence? Minorités et dissidences du catholicisme: l’orthodoxie à l’épreuve de la modernité”. Histoire@Politique 3, 18 (2012): 42–61. 38. Sacra Congregatio pro Clericis. „La lettre d’approbation de la Congrégation pour le clergé du cardinal Wright – 18 février 1971” („List zatwierdzający Kongregacji ds. Duchowieństwa napisany przez kardynała Wrighta”), kopia maszynopisu. Dostęp 19.04.2023. https://laportelatine.org/formation/crise-eglise/rapports-rome-fsspx/les-actes-juridiques-de-la-fondation-de-la-fsspx. 39. Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. „Constitutio de sacra liturgia «Sacrosanctum Concilium» (4.12.1963)”. Acta Apostolicae Sedis 56, 2 (1964): 97–134. 40. Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. „Constitutio dogm atica de Ecclesia «Lumen gentium» (21.11.1964)”. Acta Apostolicae Sedis 57, 1 (1965): 5–67. 41. Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. „Constitutio pastoralis de Ecclesia in mundo huius temporis «Gaudium et spes» (7.12.1965)”. Acta Apostolicae Sedis 58, 15 (1966): 1025–1115. 42. Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. „Decretum de institutione sacerdotali «Optatam totius» (28.10.1965)”. Acta Apostolicae Sedis 58, 10 (1966): 713–727. 43. Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II. „Dignitatis humanae (7.12.1965)”. Acta Apostolicae Sedis 58 (1966): 929–946. 44. Sentez, Nicolas. „L’Église va reconnaître les mariages de la Fraternité Saint-Pie-X, La Croix”. Dostęp 4.04.2023. https://www.la-croix.com/Religion/Catholicisme/Pape/LEglise-reconnaitre-mariages-Fraternite-Saint-Pie-X-2017-04-04-1200837142. 45. Sobór Watykański II, „Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym «Gaudium et spes»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, tekst polski, nowe tłumaczenie, 526–606. Poznań: Pallottinum, 2002. 46. Sobór Watykański II. „Deklaracja o wolności religijnej”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, tekst polski, nowe tłumaczenie, 410–421. Poznań: Pallottinum, 2002. 47. Sobór Watykański II. „Dekret o formacji kapłańskiej «Optatam totius»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, tekst polski, nowe tłumaczenie, 288–301. Poznań: Pallottinum, 2002. 48. Sobór Watykański II. „Konstytucja dogmatyczna o Kościele «Lumen gentium»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, tekst polski, nowe tłumaczenie, 104–166. Poznań: Pallottinum, 2002. 49. Sobór Watykański II. „Konstytucja o liturgii świętej «Sacrosanctum Concilium»”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, tekst polski, nowe tłumaczenie, 48–78. Poznań: Pallottinum, 2002. 50. Society of Saint Pie X. „Argentina recognizes SSPX as Roman Catholic”. Dostęp 20.04.2023. https://sspx.org/en/news-events/news/argentina-recognizes-sspx-roman-catholic-7845. 51. Society of Saint Pius X. Most asked questions about the Society of Saint Pius X, praca zbiorowa. Kansas City: Angelus Press, 2011. 52. Souchon, Paul Michel. „Retour sur la levée des excommunications des évêques intégristes, La Croix”. Dostęp 17.03.2023. https://www.la-croix.com/Definitions/Lexique/Integristes/Retour-sur-la-levee-des-excommunications-des-eveques-integristes. 53. „Special «ad hoc» Commission of Cardinals, letter to Mgr. Lefebvre 6 May 1975”. W: La Documentation Catholique, 6 juillet 1975, 614, cols. 1–2, English translation in Davies, Apologia, Part 1. 54. Staff, Zenit. „La Fraternité Saint-Pie X n’a pas de statut canonique dans l’Eglise catholique”. Dostęp 4.02.2023. https://fr.zenit.org/2009/02/04/la-fraternite-saint-pie-x-n-a-pas-de-statut-canonique-dans-l-eglise-catholique. 55. Tincq, Henri. „Le schisme de Mgr Lefebvre, Le Monde 4.02.2009”. Dostęp 4.02.2023. https://www.lemonde.fr/societe/article/2009/02/04/le-schisme-de-mgr-lefebvre_1150430_3224.html. 56. Tissier de Mallerais, Bernard. Marcel Lefebvre. Życie. Warszawa: Wydawnictwo Te Deum, 2022. 57. Vatican News. „Le Pape supprime la commission pontificale «Ecclesia Dei»”. Dostęp 19.01.2019. https://www.vaticannews.va/fr/pape/news/2019-01/pape-motu-proprio-ecclesia-dei.html. 58. Wawrzyńczak, Szymon Krzysztof. „Sukcesja Urzędu Biskupiego w nauczaniu Kościoła Rzymskokatolickiego i kościoła polskokatolickiego w RP z uwzględnieniem biskupów wędrownych”. Dostęp 20.04.2023. http://archidiecezja.lodz.pl/lst/pdf/31(2022-4)-Szymon-Krzysztof-Wawrzynczak-sukcesja-urzedu-biskupiego.pdf.